GOUDEN LEEUW IN NOORDHORN

De GOUDEN LEEUW

                                    ............ kijkt uit op het SLAGWEILAND!
..........en de HAGENPREEK!

Bij de GOUDEN LEEUW loop ik binnen, maar ik kom niemand tegen.
Ik besluit door te lopen tot aan het weiland van de SLAG.
In het tuinhuisje staat voor mij een bed klaar.
Dan komt de eigenaar van de GOUDEN LEEUW naar mij.
Dan leg ik uit, dat ik de SLAG wil fotograferen.

De achterkant van de GOUDEN LEEUW

De Gouden Leeuw  

Noordhorn 

De doorrit van de Gouden Leeuw, de weg links ervan was vroeger de weg naar Leeuwarden, 

Onder de doorrit konden de paarden uitgespannen worden en rusten voor de weg vervolgd werd. 

Cafe “De Gouden Leeuw” was vroeger van de familie Leujes. 

Hier was ook een bierbottelarij verbonden en een mineraalwaterfabriek. 

Deze produkten werden geleverd aan cafehouders in de omgeving.

(Rolinka Wegman: TEKST)

(Tekst: Rolinka Wegman)

LEUJES

DE VERHALEN VAN   GRONINGENGRO

Feesten en bubbels in De Gouden Leeuw

Sinds einde 2018 heeft de 'Gouden Leeuw' in Noordhorn een nieuwe eigenaar:
Paul Ros.
Hij is bezig met een groot onderhoudsplan voor het pand.
Alle reden om aandacht te besteden aan deze monumentale herberg, die eeuwenlang middelpunt was van het leven in en rond het dorp.

DOOR ALBERT DUURSMA

De Gouden Leeuw ligt aan de Langestraat, de weg van Noordhorn naar Oldehove.
Naast de herberg lag de Oude Heerweg, de vroegere handeksroute vanaf Noordhorn richting Friesland via Niezijl, Grijpskerek en Buitenpost.
In 1840 was dit nog een kleiweg, die later doodliep na te zijn doorsneden door Rijksweg N355.
Op deze plek zou al in 1622 een herberg zijn geweest; van 1651 dateert een vermelding van logement De Gouden Leeuw.
Waarschijnlijk was hier in de 18e eeuw een stopplaats van de postkoetsendienst van Leeuwarden-Groningen.
In later jaren had het pand een zogenaamde 'doorrit' , voor het uit- en inspannen en het verzorgen van paarden, met tevens beschutting voot passagiers.

Hotel LEUJES
Aan het eind van de 19e eeuw kwam de herberg in handen van het Saaksumer echtpaar Dirk Leujes en Geertruida Emmelkamp.
Onder hen werd de Gouden Leeuw bekend als Hotel Leujes, een naam die nog steeds de gevel siert.
Leujes startte bij het bedrijf een mineraalwaterfabriek van 'limonade gazeuse' en spuitwater, in de smaken frambozen, citroen en champagne, gebotteld in de toen bekende kogelflesjes.
Leujes Mineraalwaterfabriek was een begrip in de omgeving.
Dirk Leujes overleed in november 1894, nog maar 31 jaar oud.
Zijn echtgenote, die de rest van haar leven alleen zou blijven, zette het bedrijf voort als 'Wed. Leujes'.
Zij zal daarbij spoedig zijn geholpen door haar zoon, Pieter Folkert, die later de zaakj overnam.
Hij wordt in docementen uit 1926 'kastelein' genoemd.

Middelpunt
Behalve hotel was 'Leujes' ook het bruisend middelpunt van Noordhorn en omgeving.
Geregeld was er zaterdag dansen.
Later op zondagen, met demonstraties van de nieuwste dansen, zoals de 'Lambeth Walk' en de 'Paso Doble' door het toen bekende danspaar Israéls met 'schitterende muziek' en een 'spiegelgladde dansvloer'.
Een van de jaarlijkse hoogtepunten was de Noordhorner kermis, traditioneel in het eerste weekend van september, met feestelijkheden achter het pand, zoals kinderspelen en voet-en handbalwedstrijden voor volwassenen.
Verder vonden er de voor die tijd in dorpsherbergen gebruikelijke activiteiten plaats, zoals boeldagen, veilingen van huizen, bedrijfspanden en landerijen.
Voorts waren er allerhande optredens, toneeluitvoeringen en lezingen.
Bijvoorbeeld een optreden van het Groot Noordhorns Koor,
of van 'Prof. Melanchini", met na afloop bal onder begeleiding van een 'Muziek Kapelle'.

Poppema
In 1949 droeg Leujes de zaak over aan H.J. Poppema die in juli startte met een 'Openingsbal o.l.v. de dames Capelle Fam.Kos'.
Poppema nam de naam 'Hotel Leujes' over.
Lang zwaaide hij er niet lang de scepter, want in april 1951 werd 'Logement 'De Gouden Leeuw" (v.h.Leujes)' te koop aangeboden 'met volledige vergunning, annex bierhandel en fabriek voor limonade en spuitwater, alsmede agentuur in gedestilleerd'.

Jager
Nog datzelfde jaar werden Hendrik Jager en Maartje van Dokkenburg eigenaar.
Zij hadden voorheen, sinds 1939.  Lâns 't Wetter' aan de Bergumermeer.
Ook zij startten met een openingsbal'.
Zoals toen gebruikelijk was de zaak de hele week geopend, dag en nacht.
In de jaren vijftig en zestig waren in de zaal en caféruimte allerhande bijeenkomsten en activiteiten, zoals van het plaatselijk Nut, de Sociëteit Concordia en plaatselijke biljart- en kaartclubs, de brandwaarborgmaatschappij en de begrafenisvereniging.
En nog altijd was er de kermis, met in 1968 dansen met 'The Moodmakers'. 
Lief en leed werden er respectievelijk gevierd of herdacht: verlovingen, juwelijken, zilveren en gouden huwelijksjubilea.
Maar er vonden ook begrafenissen plaats vanuit het café, waarbij het stoffelijk overschot was opgebaard in de kamer.
Voor de gang naar het kerkhof was er koffie; na terugkeer drankjes en 'rokerij'.
De overgenomen mineraalwaterfabriek bleek na verloop van tijd niet meer lonend en werd beëindigd.
Ook verdween de hotelfunctie, getuige de naam 'Café Jager'.
In 1976 zette Hendrik Jager het bedrijf in de verkoop als 'goed renderend café annex slijterijbedrijf met zaalaccommodatie'.

Kostuummuseum
In 1979 werd Noordhorn opgeschrikt door een brand, waarbij het interieur van de Gouden Leeuw, sinds 1974 rijksmonument, grotendeels verloren ging.
Het bedrijf was inmiddeks een jaar gesloten omdat de toenmalige eigenaar Marnix Veening, geen horecapapieren bezat.
Daarna werd de Gouden Leeuw aangekocht door de gemeente Zuidhorn.
In de jaren 19991-1993 volgde een grootschalige restauratie door Stichting Woonhuismonument.
De 'Gouden Leeuw' kwam in 1994 in handen van het echtpaar Sytse em Hieke Pilat, die er een kostuummuseum vestigden, met twee stijlkamers in het voorste gedeelte.
De familie Pilat betrok zelf een woning achter in de schuur.
Het museum kreeg meteen veel aandacht met de expositie 'Pracht in de dracht' over de oorijzerdracht in Groningen, Friesland en Drenthe.
Maar er vonden ook toneeluitvoeringen plaats.
In 2012 moest het kostuummmiseum wegens gezongheidsproblemen van Pilat sluiten en eind 2018 volgde de verkoop aan Paul Ros,
----------
BRONNEN:
Groninger Archieven, Toeg.1772,inv.nr. 2004649.
handelsregisterdossier: Hotel Leujes
Nijver Noordhorn...Toen: Café Jager, alias 'De Gouden 
Leeuw' , geraadpleegd op: noordhontoenennu.com

Met dank aan Paul Ros

Uit:
HET WESTERKWARTIER